دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

شرح احوال و زندگانی شمس المعالی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) »
      اطلاعات موجود در باره وى را مى‏ توان به دو دسته تقسیم کرد:      1 - نخست آثار به جا مانده از خود او که عبارتند از: تذکره مدایح مؤیدیه که در برخى منابع به اشتباه مدایح معتمدیه نامیده شده است ؛ دیگر از آثار او، رساله استخراج سهام و تعیین طلوع فجر و مسایل نجومى و انشاء و مراسلات است. همچنین اثر دیگرى با عنوانِ شیرازیه به او نسبت داده ‏اند که در بخش آثار به معرفىِ...

شرح احوال محمد طاهر نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد طاهر نیریزی(فرزند محمدقلی) »
محمد طاهر، فرزند محمدقلی نی‌ریزی، از نسخ نویسان سده یازده هجری قمری است. تنها اثری که از او در دست است، نسخه‌ای از کتاب حل مشکلات الاشارات خواجه‌نصیرالدین طوسی (متوفی ۶۷۲ ه. ق.) است که آن را به خط نسخ روز دوشنبه ذی‌القعده سال ۱۰۷۵ ه. ق. در اصفهان کتابت کرده است. حل مشکلات الاشارات: قطع ربعی، ۲۰۷ برگ و هر صفحه ۲۳ سطر، عنوان و نشان شنگرف جلد تیماج است. این نسخه به شماره ۳: ۳۵ - ۶۳۴۲ در...

خسرو و شیرینِ شعله ی نی‌ریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
"توضیح: این مقاله به قلم دکتر نورانی وصال استاد کرسی ادبیات دانشگاه شیراز به رشته‌ی تحریر درآمده و سال‌ها قبل توسط کتابفروشی معرفت شیراز در نسخی محدود منتشر شده است."   پس از آن که شاعر بزرگ گنجه‌ی مثنوی معروف شیرین و خسرو را سرود، بیش از صد مثنوی ببحر هزج مثمن مقصور به تتبع و تقلید او به نظم آمد. این اندازه تقلید از سبک نظامی واقعاً قابل اعجاب و در عین حال روشنگر از زندگی شگفت‌انگیز مثنوی اوست....

رساله سیاسی(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 رساله سیاسى: موضوع این رساله تحلیل علل سقوط دولت صفویه و راه حل بازگشت آن به قدرت است. عنوانِ این اثر را مصحح آن انتخاب کرده و در متن رساله اشاره‏ اى به نام آن نشده است.      قطب‏ الدین در این رساله خطاب به عالمان، به بیان اوضاع آشفته و بلاها و فتنه ‏هایى که به وقوع پیوسته یا به وقوع خواهد پیوست اشاره کرده است. نحوه بیان او در این رساله به گونه‏ اى است که به...

شرح احوال و زندگانی ابوالفتح نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالفتح نیریزی(جمال الدین ابوالفتح محمد بن طاهر) »
     شیخ جمال الدین ابوالفتح محمد بن طاهر نیریزى، فقیه، دانشمند، زاهد و مدرّس نامدار فارس در سده 6 - 7 ه . ق. بود.      قدیمترین منبعى که در آن، نام او آمده، شیرازنامه زرکوب شیرازى است. دراین کتاب، شرح احوال مستقلى از او وجود ندارد و فقط در دو مورد، ذیل شرح احوال ابومحمد روزبهان بقلى (متوفى 606 ه . ق.)، و شرح احوال مجدالدین اسماعیل نیکروز فالى ، از او یاد شده است . پس از...

خسرو و شیرین (اثر شعله نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » آثار شعله نیریزی »
مهم‌ترین و تنها اثر مدون شعله نی‌ریزی، مثنوی خسرو و شیرین است. این مثنوی به تقلید از مثنوی خسرو و شیرین نظامی گنجوی به بحر هزج مثمن مقصور در داستان عشق خسرو به شیرین و عشق فرهاد به شیرین سروده شده است. شعله این مثنوی را به معتمدالدوله فرهاد میرزا تقدیم کرده و به گفته مؤلف تذکره مرآت الفصاحه، صد تومان از معتمدالدوله انعام گرفته است. این موضوع که وی برای تقرب به دستگاه فرهاد میرزا و عذر گناهان گذشته...

عرفان و راه برون‌رفت از بحران سیاسی در اندیشه سیاسی قطب‌الدین نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
  چکیده «سیدقطب‌الدین محمد نیریزی شیرازی» از مهم­ترین و تأثیرگذارترین اندیشمندان سیاسی اواخر دوره صفویه است که متأسفانه تا کنون از اندیشه­های سیاسی وی، غفلت شده است. به‌نظر می­رسد یکی از دلایل غفلت از اندیشه‌های سیاسی «نیریزی»، جایگاه رفیع وی در تاریخ عرفان شیعی و بیشتر نگاه به این بُعد او باشد. ما در این مقاله به اندیشه­های سیاسی نیریزی به‌مثابه یکی از نمایندگان اصلی اندیشه سیاسی ـ عرفانی در ایران می­پردازیم و اثبات خواهیم کرد که نیریزی، چگونه از...

مرقعات و قطعات(اثر میرزا احمد نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
      در این قسمت به معرفىِ اجمالى مرقعات و قطعاتى که توسط میرزااحمد پدید آمده است مى‏ پردازیم و به جهت اختصار از ذکر جزئیات خوددارى مى‏ کنیم. 1ـ مرقع خط: نیم ورقى (21 × 32 سانتى‏متر)، 24 رقعه، به قلم نسخ کتابت ممتاز، به تاریخ 1115 تا 1134 ه . ق.، شامل قطعات مختلف متصل به هم که به تفاوت بین 5 تا 29 سطر کتابت دارد. این قطعات، شاملِ ادعیه، روایات، چند سطر از آثار اصمعى، دوازده...

آثار غیر قرآنی میرزا احمد نیریزی موجود در کتابخانهٔ مجلس
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) »
این نوشته، بخش دوم از مقاله‌‌ی "خطاطان نیریز، از صفویه تا قاجار" به قلم  "محمد امیر جلالی (دانشجوی دورهٔ دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران)" است. برای حفظ امانت‌داری، متن مقاله عیناً ذکر شده است اما به دلیل تنظیم حجم صفحات، مقاله به ۴ قسمت تقطیع شده است. بخش های دیگر این مقاله را اینجاها بیابید: بخش نخست، بخش دوم، بخش سوم و بخش چهارم.       آثار غیر قرآنی میرزا احمد نیریزی موجود در کتابخانهٔ مجلس  نیریزپژوه فرزانه، دکتر محمد...

طبیب میرزا محمد مصلح
دانشنامه مشاهیر » پزشکان و دانشمندان نی ریز »
 این نوشته برگرفته از مقاله طب نی‌ریز در گذر تاریخ است. در سال ۱۲۹۴ هـ. ق که منصور السلطنه شیبانی از ایل عرب شیبانی و داماد فتحعلی خان نی‌ریزی حاکم پیشین نی‌ریز به حکومت نی‌ریز منصوب گردید، میرزا محمد که در محله بازار نی‌ریز سکونت داشت مشغول طبابت بود. می‌گویند او پزشکی حاذق، جراحی ماهر و دارای اخلاق و صفاتی پسندیده بوده است به‌گونه‌ای که از فقرا حق ویزیت نمی‌گرفته و از افراد بی‌بضاعت کمترین ویزیت را دریافت می‌کرده است. بر...